فردی را در نظر بگیرید که از صحبت‌کردن در جمع می‌ترسد و یا نمی‌تواند ارائه و سخنرانی‌های مهم را با موفقیت انجام دهد. چنین فردی وقتی در مقابل مخاطبان خود قرار می‌گیرد، دست پاچه می‌شود؛ صدایش می‌لرزد و حتی ممکن است تپق بزند و سخنان و ارائه خود را فراموش کند. واضح است که این فرد برای پیشرفت در حوزه‌های مختلف دچار مشکل می‌شود. اینجاست که اهمیت یادگیری صفر تا صد فن بیان مشخص می‌شود. فن بیان به فرد کمک می‌کند تا حقش را بگیرد، با اعتمادبه‌نفس سخنرانی کند، محصولش را ارائه دهد، اعتماد مخاطب خود را جذب کند و بیشترین تأثیر را بر مخاطب خود بگذارد.
یادگیری اصول سخنوری و فن بیان شاه‌کلیدی برای موفقیت در حوزه‌های مختلف تحصیلی، شغلی، اجتماعی و حتی خانوادگی است. فن بیان در اصل همان توانایی سخن‌گفتن به‌صورت مؤثر و به‌کاربردن کلمات درست در جای درست است؛ به‌طوری‌که مخاطب جذب کلام شما شود. یادگیری صفر تا صد فن بیان به شما کمک می‌کند تا ارتباط خوبی با مخاطب خود بگیرید و دیگران از هم‌نشینی با شما لذت ببرند. بدین ترتیب فن بیان تنها مخصوص سخنرانان و مجریان نیست و در امور مختلف زندگی نقش پررنگی ایفا می‌کند.
اهمیت و کاربرد فن بیان
عده‌ای به اشتباه تصور می‌کنند که یادگیری صفر تا صد فن بیان تنها مخصوص سخنوران، گویندگان و مجریان است و عموم مردم احتیاجی به آن ندارند. این افراد با ارزش یادگیری فن بیان و نقش پررنگ آن در حوزه‌های مختلف آشنا نیستند. شاید این سؤال برای آنها پیش بیاید که اصلاً فن بیان کجا به درد ما می‌خورد؟ چه نقشی دارد و اهمیت این مطلب چیست؟ در پاسخ باید بگوییم فن بیان در شرایط خاصی به درد ما نمی‌خورد! زیرا این مهارت تمام جنبه‌های زندگی فردی را تحت پوشش قرار می‌دهد.
اگر دانشجو هستید، به فن بیان برای ارائه درسی نیاز دارید. اگر فروشنده هستید، نفوذ کلام می‌تواند به اعتمادسازی و ترغیب مشتری برای خرید کمک کند. چنانچه وکیل هستید، با استفاده از نفوذ کلام می‌توانید به شیوه‌ای مناسب از موکل خود دفاع کنید. اگر به دنبال شغل هستید، فن بیان می‌تواند به موفقیت شما در مصاحبه کمک کند. اگر معلم هستید، با به‌کارگیری صفر تا صد فن بیان می‌توانید بهترین تدریس را داشته باشید. حتی اگر مشاور و یا روان‌شناس هستید، می‌توانید تأثیر بیشتری بر روی مخاطب خود بگذارید. فن بیان حتی در زندگی شخصی و در حل مشکلات و گفت‌وگوکردن نیز به شما کمک می‌کند. این‌ها نمونه‌هایی از اهمیت فن بیان در زندگی بودند.
در آموزش‌های صفر تا صد فن بیان چه می‌آموزیم؟
به طور کلی آموزش فن بیان باعث می‌شوند تا مهارت‌های کاردبردی زیادی به دست آورید که برخی از مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
- فرد یاد می‌گیرد ترس از صحبت‌کردن در مقابل جمعیت را کنترل کند.
- بتواند به‌خوبی کلام خود را به مخاطب خود منتقل کند.
- می‌آموزد چگونه سخنرانی را مدیریت کند و دچار استرس و اضطراب نشود.
- یاد می‌گیرد در ارائه و گفت‌وگو سبک و استایل خود را داشته باشد.
- سعی می‌کند مانند یک سخنران حرفه‌ای و با اعتمادبه‌نفس رفتار کند.
- در می‌یابد چگونه صدای مناسب یک سخنران را داشته باشد.
- در سخنرانی‌های بدون آمادگی، توانمند عمل کند.
- تسلط به صفر تا صد فن بیان باعث می‌شود به‌خوبی بتواند یک ارائه و سخنرانی را طراحی کند.
- خجالت را کنار بگذارد و موانع سخنرانی را کنار زند.
- با مخاطبین خود ارتباط مؤثر برقرار کند.
- استرس و هیجانات خود را کنترل کند و سرعت مناسبی در صحبت‌کردن داشته باشد.
صفر تا صد اصول فن بیان
شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که چگونه می‌توان مهارت نفوذ کلام را تقویت کرد و به صفر تا صد فن بیان مسلط شد؟ برای دستیابی به پاسخ، فقط کافی است که اصول زیر را رعایت کنید و یا در دوره جامع فن بیان شرکت کنید؛ زیرا فن بیان دارای اصول مختلفی است و برای هرکدام تمرینات خاصی وجود دارد. با رعایت‌کردن این اصول و انجام تمرینات عملی فن بیان و آموزش‌های اختصاصی مربوط به آن می‌توان این مهارت را در خود تقویت کرد.
1. تقویت و یادگیری صداسازی؛ اصل اول در صفر تا صد فن بیان
صداسازی یکی از نکات مهم در یادگیری صفر تا صد فن بیان است. هنگامی که یک فرد در حال سخنرانی است، لحن، تن صدا و نحوه ادای کلمات مهم است، همچنین سخنران باید توجه کند که بیش از اندازه تند و یا آهسته صحبت نکند. زیرا ممکن است در میان مخاطبان فردی باشد که با زبان شما آشنا نباشد و از درک مطالب جا بماند. فرد باید تلاش کند با تلفظ صحیح تمام مطالب سخنرانی آشنا باشد و از اشتباه پرهیز کند. همچنین فرد باید از بلند صحبت‌کردن خودداری کند؛ زیرا پس از مدتی مخاطب احساس سردرد خواهد کرد. رعایت این نکات باعث تسلط بر صفر تا صد فن بیان می‌شود و به برقراری ارتباط مناسب و سریع با مخاطب کمک می‌کند و بدین ترتیب کیفیت سخنرانی ارتقا می‌باید.
2. گسترش دایره واژگان
اغلب افرادی که دارای دایره واژگان گسترده هستند، در حین سخنرانی و ارائه دچار مشکل نمی‌شوند و می‌توانند به‌صورت بداهه جملات شیوا و گویا را ارائه دهند. چنین افرادی می‌توانند به‌خوبی بحث را پیش ببرند. این افراد بدون مکث می‌توانند جملات و کلمات را به‌خوبی کنار هم بچینند. یکی از راهکارها برای گسترش دایره واژگان، آشنایی دانش‌آموزان با طیف وسیعی از لغات در دروس است؛ بنابراین تقویت فن بیان در دانش‌آموزان و شرکت در دوره آموزش فن بیان کودکان می‌تواند به تسلط بر صفر تا صد فن بیان کمک کند.
3. یادگیری زبان بدن؛ مهم‌ترین اصل در صفر تا صد فن بیان
فردی را تصور کنید که در حال سخنرانی است، ولی حرکات بدن او در تضاد با سخنانش است، یا این فرد بدون هیچ حسی بر جای خود ایستاده و تنها کلمات را بر زبان خود می‌آورد. واضح است که این فرد تأثیر کلمات خود را نابود می‌کند. زبان بدن گاهی از کلام نیز مؤثرتر است. سخنران باید تلاش کند با مخاطب خود ارتباط چشمی بگیرد و از زبان و حرکات بدن متناسب با سخنان خود استفاده کند. این زبان بدن است که پیام‌ها را به مخاطب منتقل می‌کند و می‌توان با تمرین‌ها و رعایت برخی اصول این اصل مهم را تقویت کرد. در واقع، یادگیری زبان بدن برای درک صفر تا صد فن بیان ضروری است.
4. تنفس
شاید کمی این موضوع برای شما عجیب به نظر برسد، ولی نحوه تنفس در فن بیان بسیار مهم است. برای داشتن یک صدای خوب باید تنفس خوب داشت. اگر فرد به هنگام سخنرانی و ارائه بازدم خود را عمیق بیرون دهد، باعث تولید صدایی می‌شود که ممکن است نا به هنجار باشد و توجه مخاطب را از سخنان دور کند. به همین علت پیشنهاد می‌شود که از تنفس دیافراگمی استفاده شود؛ چراکه تنفس دیافراگمی تنها به ورزش‌کردن و آرامش ارتباط ندارد و اگر به دنبال فن بیان خوب نیز بهتر است آن را یاد بگیرید. با یادگیری تنفس صحیح می‌توان قدم‌به‌قدم به یادگیری صفر تا صد فن بیان و اصول آن نزدیک‌تر شد.
تنفس دیافراگمی که مؤثرترین روش تنفس است، همان شیوه تنفس نوزادان است و باعث می‌شود هنگامی که فرد صحبت می‌کند، از حجم هوای بیشتری استفاده کرده و صدای فرد رساتر شود. این مورد باعث می‌شود در بین صحبت‌کردن نفس کم نیاورد و بتواند گفت‌وگو را به‌خوبی ادامه دهد. در این تنفس از بینی نفس بکشید و بازدم خود را از دهان خارج کنید. پس برای تسلط بر صفر تا صد فن بیان، تمرینات تنفسی را جدی بگیرید!
5. افزودن احساس به بیان؛ تأثیرگذارترین اصل در صفر تا صد فن بیان
اصل پایانی، افزودن احساس به جملات است. سخنانی که احساسات مخاطب را برانگیزد، می‌تواند بسیار به نفوذ کلام کمک کند. باید توجه شود که این احساسات دروغی، اغراق‌آمیز و دورازذهن نباشد؛ بنابراین یکی از راه‌های یادگیری صفر تا صد فن بیان، نفوذ احساس به بیان است و نباید از جملات و کلماتی استفاده شود که خشک و عاری از هرگونه احساس هستند.
در نهایت نیز باید یادآور شد که تمامی این اصول در کنار یکدیگر ارزشمند هستند. نمی‌توان تنها با تقویت یکی از آنها توقع تسلط کامل بر فن بیان را داشت. به مرور زمان این اصول را در کنار هم رعایت کنید تا بتوانید به سخنوری حرفه‌ای تبدیل شود.